طراحی سایت با مدل مفهومی
در این مقاله قصد داریم به بررسی مفهوم طراحی وب سایت بپردازیم و به شما نشان دهیم که چگونه میتوانید به یک طراح وب سایت حرفهای تبدیل شوید. همچنین، تاریخچه طراحی وب سایت را مرور کرده و اولین وب سایتی که در جهان ساخته شده است را معرفی میکنیم. طراحی سایت با مدل مفهومی
طراحی سایت چیست یا مفهومی تر طراح سایت کیست ؟
طراحی وب به فرآیند ساخت و راهاندازی صفحات وب گفته میشود. تیم برنرز لی، مخترع وب، با ایجاد یک وب سایت در اوت ۱۹۹۱، نام خود را به عنوان نخستین سازندهٔ وب در تاریخ ثبت کرد. در ابتدا، وب سایتها با کدهای ساده HTML نوشته میشدند که نوعی زبان نشانهگذاری بود و ساختار سادهای به وب سایتها میداد، شامل سرتیتر و پاراگراف و امکان پیوند دادن به آدرسهای دیگر از طریق ابرپیوند. این روش جدید و متفاوت به کاربران امکان میداد به سادگی با یک مرورگر، صفحات پیوند خورده را باز کنند.
با پیشرفت وب و هنر طراحی آن، زبان کدنویسی HTML پیچیدهتر و انعطافپذیرتر شد. ابزارهایی مانند جداول که بیشتر برای نمایش نمودارهای دادهای استفاده میشدند، به زودی برای چیدمانهای پنهان در صفحات وب نیز مورد استفاده قرار گرفتند. با پیدایش CSS (شیوهنامههای آبشاری)، روش نادرست طراحی با جداول پنهان از بین رفت و استفاده مناسب از CSS جایگزین شد.
فناوریهای یکپارچهسازی پایگاه داده مانند زبانهای کدنویسی سمت سرور (Server-Side Scripting) مانند CGI، PHP، ASP.NET، ASP، JSP و ColdFusion، و استانداردهای طراحی مدرن با CSS، ساختار وب سایتها را باز هم پیشرفتهتر کردند.
سایت واکنشگرا یا ریسپانسیو (responsive) سایتی است که با ابعاد و رزولوشن دستگاههای مختلف سازگاری دارد و کاربران بدون توجه به اندازه صفحه نمایش دستگاهشان میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. همچنین، با ورود نگارههای جاندار و فناوریهای پویانمایی مانند فلش (Flash) به صفحات وب، چهره وب تغییر کرده و امکانات جدیدی به طراحان وب و سازندگان رسانه ارائه شده است.
طراحی وب و برنامه نویسی تفاوتی دارند که هیچگاه توجه نمی کنند!
یکی از اشتباهات رایج میان افراد تازهکار این است که طراحی وب را با برنامهنویسی وب اشتباه میگیرند. این دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند و نباید به جای یکدیگر استفاده شوند. طراحی وب به مجموعه کارهایی گفته میشود که به ایجاد زیبایی ظاهری سایت منجر میشود. در واقع، هر چیزی که کاربر با آن مواجه میشود و در صفحه مانیتور خود میبیند، نتیجه کار طراح وب است. وظیفه اصلی یک طراح وب، طراحی اجزایی است که کاربران به طور مستقیم با آنها تعامل دارند و آنها را در مانیتور خود مشاهده میکنند.
از سوی دیگر، برنامهنویسی وب متفاوت است. یک برنامهنویس وب کدهایی را مینویسد که کاربران قادر به دیدن آنها نیستند و این کدها به صورت مستقیم بر ظاهر سایت تأثیر نمیگذارند، بلکه در پشت صحنه اجرا میشوند. به عنوان مثال، این کدها مقالات را از پایگاه داده دریافت کرده و به کاربر نمایش میدهند.
طراح وب کیست و چه وظایفی دارد؟
تا اینجا دربارهی مفهوم طراحی وب صحبت کردیم و اکنون پاسخ به سوال «طراحی وب چیست» برایمان چندان دشوار نیست. حالا قصد داریم دربارهی وظایف یک طراح وب صحبت کنیم و توضیح دهیم که یک طراح وب چه کارهایی باید انجام دهد. طراح وب یا همان Front End Designer، فردی است که با بهرهگیری از تکنولوژیهای مختلفی مانند HTML، CSS، JavaScript و غیره به طراحی و ساخت ظاهر یک سایت میپردازد و به کدهای پشت صحنه سایت کاری ندارد. وظیفه او ایجاد رابط کاربری زیبا و کاربرپسند است تا تجربهی کاربری خوبی را برای بازدیدکنندگان سایت فراهم کند.
اولین لینک سایت جهان در تاریخچه طراحی سایت
در حال حاضر میلیونها سایت در سراسر جهان وجود دارند، اما هیچکدام بیش از ۲۸ سال قدمت ندارند. در واقع، اولین طراح سایت جهان آقای «تیم برنرز لی» بود که اولین وبسایت دنیا را طراحی کرد. این وبسایت به پروژه World Wide Web یا همان W3 تعلق داشت و هنوز هم در آدرس http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html قابل دسترسی است. میتوانید از این لینک بازدید کنید و مشاهده کنید که اولین سایت جهان چیزی از لوحهای گلی انسانهای اولیه کم ندارد!
پیشنهاد میکنم حتماً از اولین سایت دنیا بازدید کنید تا ببینید چگونه هر کاری که در ابتدای راه است، بعد از سالها چقدر ساده و ابتدایی به نظر میرسد و در زمان خود یک شاهکار بوده است! همانطور که با بازدید از اولین سایت میبینید، در آن هیچگونه تصویر، گرافیک یا حتی رنگبندی استفاده نشده است.
سایتهایی که بعد از آن طراحی شدند نیز به همین شکل ساده بودند تا اینکه مرورگرهای پیشرفتهتری توسط شرکتهای Netscape و Microsoft به بازار آمدند. این مرورگرها در آن سالها رقبای اصلی بودند، چرا که هنوز گوگل کروم و فایرفاکس وجود نداشتند. با روی کار آمدن زبانهای جاوا اسکریپت و HTML، سایتها کمکم شکل بهتری به خود گرفتند و از گرافیک بیشتری برخوردار شدند.
زبان های طراحی وب
همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم، یک طراح وب برای طراحی صفحات وب از تکنولوژیها و زبانهای برنامهنویسی متنوعی استفاده میکند.
برای طراحی یک صفحه وب، یک طراح وب از ابزارها و تکنولوژیهای زیر بهره میبرد:
- HTML (یا HTML5)
- CSS (یا CSS3)
- جاوا اسکریپت
- جیکوئری
- پایتون
و سایر تکنولوژیها و زبانهای مرتبط.
این ابزارها به طراح وب امکان میدهند تا صفحات وب زیبا و کارآمدی را ایجاد کنند که تجربه کاربری مناسبی را فراهم سازند.
در پایان
طراحی سایت یک فرآیند پیچیده است که نیازمند درک عمیق از نیازها و ترجیحات کاربران، هماهنگی با استانداردها و فناوریهای روز و همچنین ایدههای خلاقانه و نوآورانه است. با استفاده از مدل مفهومی، میتوانیم بهبودهای لازم در طراحی سایت را تشخیص دهیم و فرآیند طراحی را بهبود بخشیم. این مدل به ما کمک میکند تا از ابتدا تا انتها به صورت منظم و سازمانیافته به طراحی سایت بپردازیم و نهایتاً یک تجربه کاربری بینظیر را ارائه دهیم. در نهایت، طراحی سایت با مدل مفهومی نه تنها بهبود در عملکرد و قابلیت استفاده کاربران ایجاد میکند، بلکه باعث ارتقای کیفیت و شکل ظاهری سایت نیز میشود.