نور پردازی ساختمان چیست ؟

نور پردازی ساختمان چیست ؟

پس از جنگ جهانی اول، شرکت جنرال الکتریک (که توسط ادیسون تأسیس شده بود) در یک بروشور به این نکته اشاره کرد که استفاده از نور مناسب می‌تواند ویژگی‌های یک ساختمان را با بزرگی و زیبایی بیشتری نشان دهد. اولین نورپردازی نمای ساختمان در سال ۱۹۳۰ در منهتن، آمریکا اجرا شد. این ایده پس از مدتی در سرتاسر منطقه منهتن گسترش یافت و منجر به تبدیل این شهر به درخشان‌ترین و نورانی‌ترین شهر جهان شد. نور پردازی ساختمان چیست

در پایان، با رشد تولید برق و گسترش صنعت مد در جهان، بسیاری از شهرهای اروپایی به نورپردازی نمای ساختمان‌ها روی آوردند. در آن دوران، اروپا نسبت به آمریکا جزئی‌گرا بود و بر ظرافت و دقت در ریزه‌کاری‌ها تأکید می‌کرد. دلیل این امر نیز وجود ساختمان‌های تاریخی و تمدن‌های باستانی بیشتر در اروپا بود. به همین دلیل، هنگام ورود به کشورهای اروپایی، ساختمان‌هایی را مشاهده می‌کنیم که با هوشمندی و طراحی منطبق با نور، تزئین شده‌اند.

رشد هنر نورپردازی در اروپا به دو عامل برمی‌گشت:

1. پیشتازی در صنعت مد و افزایش توانایی تولید الکتریسیته.
2. تأسیس انجمن نورپردازی در سال 1969 که اتفاقی مهم بود.

یکی از اهداف این انجمن، جلب توجه عمومی به طراحی نورپردازی بود. این انجمن امروزه توانسته است افراد حرفه‌ای را برای نمایش ویژگی‌های منحصربه‌فرد ساختمان‌ها گردآوری کند. یکی از اهداف آن، ارتقاء سلیقه‌ی سازندگان و طراحان شهری با استفاده از نور در ساختمان‌هاست. همواره، محدودیت‌ها و محدودیت منابع، موجب ایجاد راهکارها و شکوفایی هنری شده‌اند در طول تاریخ بشر.

نورپردازی در گذشته تنها برای روشن کردن بخش‌های دکوراتیو مثل مجسمه‌ها و ساختمان‌های تاریخی به کار می‌رفت. اما امروزه، نورپردازی جزئی اساسی از هر ساختمانی است. با پیشرفت تکنولوژی و نوآوری‌های جدید، تحولات عظیمی در زمینه نورپردازی نمای ساختمان رخ داده است و معماران را به خود جلب کرده است. در حال حاضر، طراحی نورپردازی نمای ساختمان جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا نمای ساختمان اولین و اصلی‌ترین عاملی است که افراد را به ساختمان جلب می‌کند و با آن ارتباط برقرار می‌کند.

توجه به نورپردازی بی‌دلیل نیست؛ این ابزار نه تنها ظاهر یک ساختمان را بهبود می‌بخشد، بلکه جزء اصلی معماری آن نیز می‌شود. اغلب می‌شنویم که نمای ساختمان نشاندهنده‌ی نوع و کیفیت ساختمان است. بر این اساس، در طراحی نما باید به نمای روز و شب یک ساختمان توجه داشت. نورپردازی در شب، مسأله‌ای حساس در طراحی نماست؛ نورپردازی مناسب می‌تواند یک ساختمان عادی را در شب به جاذبه‌ای گردشگری تبدیل کند، در حالی که نورپردازی نامناسب ممکن است یک ساختمان زیبا را در شب به منظره‌ای ترسناک تبدیل کند.

در مسیر زیباسازی ساختمان‌ها، نورپردازی بسیاری از مزایا را فراهم آورده است؛ از جمله کاهش هزینه‌ها، ایجاد جذابیت، تحولات بصری و کاهش مصرف انرژی. بنابراین، ایده‌پردازان نورپردازی نمای ساختمان به شکل چندگانه‌ای تأثیرگذار بوده‌اند.

کاربرد و زیبایی از موضوعات مهم در نورپردازی نمای ساختمان می باشد. نورپردازی به دلیل زیبایی که به منظره می‌بخشد، مهم است، اما علاوه بر زیبایی، قادر است تصاویر را به دقت در ذهن ماندگار کند و خاطرات را به یاد آورد. به عنوان مثال، یک خیابانی که با نورپردازی‌های جذاب مملو است، در ذهن افراد پرطرفدارتر و جاذبه بیشتری خواهد داشت و پس از مدتی ممکن است به یک نقطه مشهور و پرتردد تبدیل شود. از این نظر، نورپردازی یکی از عوامل اساسی است که به برندینگ و شهرت سازمان‌ها کمک می‌کند.

اکنون بسیاری از طراحان نورپردازی و معماران نور، طراحی نورپردازی نمای ساختمان را با توجه به ویژگی‌های برند، طرح و سبک‌ها و رنگ‌های سازمان انجام می‌دهند. آن‌ها از قابلیت‌های نورپردازی نمای ساختمان برای سازمان‌ها استفاده می‌کنند و جنبه‌های تبلیغاتی و لوکس را برای مشتریان خود خلق می‌کنند.

در نورپردازی، نکته اول توجه به رنگ و شدت نورها است. مسأله دیگر این است که نورها نباید به داخل ساختمان نفوذ کنند، زیرا می‌توانند ساکنین آپارتمان را اذیت کنند. همچنین، منبع نور نباید در شرایط عادی قابل دیدن باشد. نورپردازی باید به طور هدفمند صورت گیرد، به‌طوری‌که هماهنگی رنگ‌های نور با متریال‌های انتخابی، زیبایی ساختمان را بیشتر کند.

یکی از نکات مهم در برنامه‌ریزی نورپردازی، تأکید بر جنبه‌های خاص معماری است. همچنین، هماهنگی با محیط اطراف و آرایش صاف و همسان دیوارها با ساختمان‌های مجاور نیز از ضوابط مهمی در طراحی نورپردازی نمای ساختمان است.

در قواعد نورپردازی نمای ساختمان، انتخاب رنگ یکی از اصول اساسی در انواع نورپردازی در معماری است.

استفاده از رنگ سفید گرم (که مشابه طیف نور خورشید است)، به ساختمان‌ها زیبایی و بزرگی می‌بخشد. باید به یاد داشت که نور نباید وارد داخل ساختمان شود و برای ساکنین مزاحمت ایجاد نکند. نصب منابع نور باید به گونه‌ای باشد که منبع به آسانی دیده نشود. یکی از نکات اساسی در نورپردازی نمای ساختمان، تطابق رنگ نور با رنگ نما است. این تطابق باعث زیبایی و جذابیت نمای ساختمان می‌شود و اگر رعایت نشود، ظاهر ناپسندی به ساختمان می‌دهد.

همچنین بهتر است نورپردازی نما با محیط و ساختمان‌های اطراف هماهنگ باشد و از چراغ‌های اختصاصی برای نورپردازی نما استفاده شود.

عواملی که باید در نورپردازی نمای ساختمان در شب مورد توجه قرار بگیرند تا قابل مشاهده باشند موارد زیر می باشد.

1) شدت و رنگ نور:

اولین اصل در نورپردازی نما که مهمترین آن نیز هست، توجه به رنگ نور و شدت نوری است که در نمای خارجی ساختمان بکار می‌بریم.

2) مخفی بودن منبع نور ال ای دی:

برای اینکه ظاهر نمای ساختمان هماهنگی لازم را داشته باشد، بهتر است منبع‌های نور از دید عموم پنهان باشد.

3) هماهنگی نورها:

باید نورهای بکار رفته با نوع متریالی که در ساختمان استفاده شده، هماهنگی لازم را داشته باشد.

 

1) نور پردازی خشن:

نورپردازی به این منظور استفاده می‌شود تا جزئیات کوچک و سطوح معماری در نمای ساختمان به خوبی نمایان شوند. این روش، اجازه نمی‌دهد کلیت وسیعی از ساختمان را نشان دهد، زیرا ابزارها و وسایل نورپردازی فقط بر روی بخش‌ها و عناصری که نیاز به تاکید دارند نصب می‌شوند. این وسایل نورپردازی معمولاً بر روی ساختارهایی که نور به آنها تابیده می‌شود، نصب می‌شوند و فاصله آنها از نمای ساختمان زیاد نیست.

2) نور پردازی یک دست:

نورپردازی یک دست و نرم، معمولا از یک نقطه در مجاورت نمای ساختمان انجام می‌شود.به وسیله آن می‌توان نمای ساختمان را به صورت یک نواخت و در سطح وسیعی روشن کرد.

3) نورپردازی از خارج:

در این روش، که جذاب‌ترین روش برای ساختمان‌های مسکونی است، از پنجره‌ها و عناصر دیگر در نمای ساختمان استفاده می‌شود تا حجم و طول ساختمان بیشتر به چشم بیاید. نور پردازی ساختمان چیست

این روش با نصب چراغ یا فیبر نوری زیر طاق‌ها، پنجره‌ها و خطوط افقی و عمودی ساختمان، نورپردازی نمای ساختمان را انجام می‌دهد. در این روش، شدت نور به عنوان یک نکته کلیدی در نمایش حجم ساختمان اهمیت زیادی دارد. برای ایجاد حجم بیشتر، شدت نور که از جهات مختلف به ساختمان می‌تابد باید متفاوت باشد. استفاده از تغییر رنگ نور هم می‌تواند به کمک آید، اما استفاده از چندین رنگ مختلف برای نورپردازی نمای ساختمان معمولاً زیبا نیست. بهتر است با کنترل شدت نور این اثر را ایجاد کرد.

4) نورپردازی کامل و گسترده:

نورپردازی کامل بهترین روش برای نمایش سازه‌های تاریخی است. در واقع، نور تمامی قسمت‌های بنا را به تماشاگران نشان می‌دهد و اثرگذاری زیادی دارد. طراحان اغلب این نور را بر روی پایه‌ها یا ساختمان‌های تاریخی قرار می‌دهند، اما گاهی می‌توان با حرکات و ترفندهای متفاوت، بخش‌های مجسمه‌ها یا ساختمان‌های تاریخی را با استفاده از نور، زیباتر و جذاب‌تر نمایان کرد. ایدئولوژی پشت این کار این است که وقتی که به ساختمان‌های تاریخی می‌روید، باید همه قسمت‌های آن به یک‌پارچه در دیدگاه تماشاگران و گردشگران قرار گیرند. در نورپردازی کامل و گسترده، باید به دقت توجه کرد که سایه‌هایی که به واسطه سطوح نا هموار نمای ساختمان ایجاد می‌شوند، به خوبی خنثی شوند.

5) نورپردازی تاکیدی:

نورپردازی تاکیدی زمانی به کار می‌رود که می‌خواهید یک قسمت از ساختمان یا یک عنصر معماری بیشتر در خاطرات باقی بماند. به عبارت دیگر، زمانی که می‌خواهید یک جزئیت را برجسته کنید یا آن را به وضوح نمایان کنید.

به عنوان مثال، ارتفاع و عظمت برج ایفل بسیار اهمیت دارد، بنابراین در نورپردازی نمای برج ایفل، از نورپردازی افقی استفاده می‌شود تا ارتفاع آن به خوبی در ذهن مردم حک شود.

6) نورپردازی نما به سبک مجلل:

در نورپردازی نمای ساختمان‌های تجاری و فاخر، از نورهای رنگی، تک رنگ و دینامیک استفاده می‌شود که جلوه‌ای جذاب و خاص به ساختمان می‌بخشد. اما در استفاده از این رنگ‌ها نیاز به دقت و هماهنگی با محیط و مناسبت‌ها وجود دارد. استفاده از رنگ‌های متمایز و فاخر مانند فیروزه‌ای، زرد انبه‌ای و سفید یخی می‌تواند موجب ظهور چشمگیرتر نمای ساختمان شود. نور پردازی ساختمان چیست

هنگام طراحی نورپردازی به صورت تک رنگ، حتماً باید به تطابق رنگ نور با رنگ متریال پس‌زمینه نما توجه شود. در نورپردازی با افکت‌ها و انیمیشن‌ها، لازم است این افکت‌ها و حرکات به گونه‌ای طراحی شوند که با تصوّر و درک مخاطب هماهنگ باشند. یکپارچگی در انتقال مفاهیم و جذب توجه مخاطبان بسیار حیاتی است.

نورپردازی نمای ساختمان با روش پس زمینه

این نوع نورپردازی نمای ساختمان بسیار هوشمندانه و منحصر به فرد است. در واقع، با هنر نورپردازی، می‌توانید یک شی را از تصویر جدا کنید. این نوع نورپردازی نیز در سالن‌های تئاتر و سینما کاربرد دارد. در نورپردازی نمای ساختمان، نورپردازی پس‌زمینه باید به نحوی استفاده شود که نقاط ضعف و نقص‌های نما را مخفی کند و قسمت‌های زیباتر و جذاب‌تر را برای مشاهده بیشتر نمایان کند. به طور خلاصه، نورپردازی پس‌زمینه نوعی از نورپردازی تاکیدی است که بهتر است نقص‌ها را مخفی کرده و زیبایی‌های نما را بیشتر بیان کند.

نورپردازی نمای ساختمان به صورت سه بعدی و نئون

در برخی طرح‌های نورپردازی از ریسه‌های LED استفاده می‌شود که به محیط حالت سه بعدی می‌دهد. این روش برای ساختمان‌های تجاری یا پاساژها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل هزینه کم، مورد توجه قرار می‌گیرد. اما در استفاده از این ریسه‌های ال‌ای‌دی باید دقت شود که محاسبات سیم‌کشی و جریان ریسه به خوبی انجام شود. همچنین ریسه باید از مدل‌های با کیفیت و مرغوب باشد تا بتواند برای مدت زمان طولانی خدمت کند. محل نصب ریسه در نما نیز باید به‌طور کامل از ورود آب و رطوبت محافظت شود.

نورپردازی نمای ساختمان در بیرون، نه تنها به منظور افزایش روشنایی و تابندگی محیط استفاده می‌شود، بلکه دارای ارزش هنری برای زیباسازی فضا می‌باشد. نحوه روشنایی نما می‌تواند بر اساس محیط اطراف، از جمله خیابان، کوچه یا پارک، تعیین و طراحی شود. چراغ‌ها و روشنایی‌های LED نه تنها به سازگاری با معماری کمک می‌کنند، بلکه به شکلی اصلاحی در دیدار و استفاده از ساختمان می‌پردازند.

نمای ساختمان، یک جلوه ثابت و قوی دارد که می‌تواند برای انتقال پیام، برقراری ارتباط و ایجاد توجه استفاده شود. روش‌های روشنایی برای نمای ساختمان، امروزه به عنوان یک ارزش تجاری شناخته می‌شوند، که باعث می‌شوند ساختمان با بهترین حالت ممکن ویژگی‌های پتانسیل را نشان دهد و به تبلیغ و ترویج کسب و کار کمک کند.

استفاده از تجهیزات نورپردازی برای نمای ساختمان، باعث افزایش روشنایی در ساختمان نسبت به محیط اطراف می‌شود.

نورپردازی نه تنها ظاهر ساختمان را به نمایش می‌گذارد بلکه معماری بنا را هم به وضوح برجسته می‌کند. این اثرات تنها به شدت نور منبع اصلی مرتبط نیست، بلکه از جزئیات و رنگ‌ها نیز بهره می‌برد. نورپردازی نما در چشم مخاطبان بسیار جذاب است؛ مردم اغلب به دنبال تجربه‌های جذاب و اطلاعات جدید هستند و از این نوع شگفتی‌ها لذت می‌برند. با این وجود، در طراحی نور در شرایط تاریکی شب، باید هدف و جهت‌گیری مناسب را مد نظر قرار داد. نورپردازی نمای ساختمان، تصویری زیبا از منظره شهری ایجاد می‌کند که توانایی جذب توجه تعداد زیادی از گردشگران را داراست.

این باعث افزایش درآمد و افزایش اعتبار گردشگری کشور در نزد مسافران می‌شود.

همچنین، نورپردازی نما علاوه بر ارزش‌های اقتصادی، به سرمایه‌گذاران دلایل اقتصادی فراهم می‌آورد تا اموال و مستغلات خود را به بهترین شکل بهره‌وری کنند. این نوع نورپردازی، علاوه بر مزایای اقتصادی، ارزش‌های فرهنگی خاصی نیز ایجاد می‌کند. از طریق استفاده از تجهیزات نورپردازی خارج از نما و جذب توجه رهگذران، نورپردازی نما، روشی است برای زیباسازی و بهتر نمایاندن ظاهر ساختمان.

ساختمان‌ها جهت نورپردازی نما باید دارای سه شرط باشند:

۱. نمای ساختمان باید از نظر طراحی و زیبایی دارای بازتاب خاصی باشد.

۲. نمای ساختمان باید برای انتشار و پخش نور مناسب باشد.

۳. کاربری ساختمان نقش مهمی دارد؛ در ساختمان‌های مسکونی کوچک یا بیمارستان‌ها، نورپردازی نما ممکن است مفهومی نداشته باشد.

نورپردازی نما برای ساختمان‌های  برج‌های مسکونی و تجاری، رستوران‌ها، مراکز تفریحی و هتل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پروژکتور

پروژکتور به طور گسترده‌تری عمل می‌کند و ساختمان‌ها را به وسعت بیشتری روشن می‌کند. برای مثال، در ساختمان‌های بزرگ یا بناهای تاریخی اغلب از پروژکتورها استفاده می‌شود. این پروژکتورها برای روشنایی مساحت بزرگی از نما کاربرد دارند.

وال‌واشر LED و پروژکتور LED از جمله پرکاربردترین پروژکتورها در نورپردازی نمای ساختمان استفاده می‌شوند. وال‌واشر LED یکی از منابع نور جذاب است که به طول دیوار نصب می‌شود و نوری موازی با دیوار تابانده می‌کند. این وال‌واشرها نوری یکنواخت و با سایه‌های پراکنده و جذاب می‌توانند یک قسمت نسبتاً بزرگ از نما یا دیوار را به شکلی جذاب و یکپارچه روشن کنند.

نور دکوراتیو

پروژکتوری که فقط اطراف خود را روشن می‌کند، به یک سطح محدودتر تابیده می‌شود و به صورت کلی روی تمام نمای ساختمان تابیده نمی‌شود. نورهای دکوراتیو به شکل هاله‌های پخش یا نورهای باریک موازی با نما قرار می‌گیرند. استفاده از این نورهای دکوراتیو می‌تواند به شدت در زیبایی نما تأثیرگذار باشد و فضاها را با چهارچوب‌های ذهنی و طرح‌های زیبا بسیار جذاب تزیین کند.

چراغ دفنی

چراغ دفنی کوچک، جت‌لایت و وال‌واشر‌ها از محبوب‌ترین منابع نور برای نورپردازی دکوراتیو هستند. از چراغ دفنی کوچک برای نورپردازی ستون‌ها و سرستون‌هایی که حکاکی شده‌اند می‌توان استفاده کرد، که این استفاده حالت بسیار جالبی به نمای ساختمان می‌بخشد. جت‌لایت‌ها به دلیل توانایی در انتشار نور هم‌گرا، شناخته شده‌اند و می‌توانند خطوط نوری بسیار جذاب را در نما ایجاد کنند. همچنین برای نورپردازی کنگره‌ها و فضاهای باریک نما می‌توان از وال‌واشر‌ها استفاده کرد. این استفاده از وال‌واشر بیشترین درخشندگی و زیبایی را به نمای ساختمان می‌بخشد.

نور رنگی

این دسته از نورپردازی‌ها از منابع ال‌ای‌دی استفاده می‌کنند و عمدتاً جهت تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. لامپ‌های تزئینی به انواع شکل و رنگ مختلفی موجود هستند، اما برای استفاده از آنها باید به دقت و هدف اصلی آنها توجه کرد. زیرا هر یک از این لامپ‌ها قابلیت و کاربردهای متفاوتی دارند و باید با هدف خاصی مورد استفاده قرار گیرند.

نکته: بعضی از منابع نوری مورد استفاده در نورپردازی شامل لامپ الکترود بی‌سیم، لامپ فلورسنت، لامپ کاتدی سرد، لامپ جانبی درخشان فیبری و دیگر منابع نوری هستند که به خصوص در ساخت و ساز یا نورپردازی شیشه‌های با صفحه نمایش بزرگ در شب کاربرد دارند.

همچنین، فن‌آوری‌هایی مانند فیبر نوری، لامپ گوگرد مایکروویو، لیزر، چراغ دو راه ساطع‌کننده نور، لامپ نئونی، لامپ پروژکتور و سایر تجهیزات مخصوص نورپردازی جهت ایجاد تصویر خوب در شب به کار می‌روند.

نتیجه‌گیری | نور پردازی ساختمان چیست

نورپردازی ساختمان یک عامل مهم در طراحی و زیباسازی ساختمان‌ها است. با استفاده از نور مناسب و ترکیب صحیح رنگ‌ها، می‌توان به فضای ساختمان جذابیت و زیبایی بیشتری بخشید. همچنین، این فرآیند می‌تواند به افزایش ارزش و قیمت ساختمان، ایجاد هماهنگی با محیط و ایجاد امنیت کمک کند. با رعایت مراحل و مشاوره با متخصصان، می‌توانید نورپردازی ساختمان مورد نظر خود را به خوبی انجام دهید. نور پردازی ساختمان چیست